Nguyên công là một phần trọn vẹn của qui trinh công nghệ để gia công một hay một số chi tiết đồng thời tại một địa điểm làm việc do một hay một nhóm công nhân thực hiện. Nguyên công là một phần nhỏ trong qui trình công nghệ.
Mục lục
Khái niệm về quá trình sản xuất, quá trình công nghệ và những thành phần của chúng
Quá trình sản xuất là quá trình tống hợp các hoạt động của con người và công cụ sản xuất cần thiết để chế tạo hoặc sửa chữa thành sản phẩm. Quá trình sản xuất không phải chỉ bao gồm quá trình cơ bản trực tiếp quan hệ đến việc chế tạo chi tiết và lắp ráp sản phẩm, mà cả các quá trình phụ cần thiết cho việc chế tạo sản phẩm (ví dụ: vận chuyển nguyên vật liệu và chi tiết, kiểm tra chi tiết, chế tạo dụng cụ và đồ gá, sửa chữa thiết bị, mài dụng cụ, v. v..).
Qui trình công nghệ
Qui trình công nghệ gia công cơ là một phần của quá trình sản xuất trực tiếp quan hệ đến việc làm thay đổi hình dạng, kích thước, tinh chất của phôi gia công được thực hiện theo một trình tự xác định.
Qui trình công nghệ bao gồm nhiều nguyên công.
Nguyên công
Nguyên công là một phần trọn vẹn của qui trinh công nghệ để gia công một hay một số chi tiết đồng thời tại một địa điểm làm việc do một hay một nhóm công nhân thực hiện. Nguyên công bắt đầu từ thời điểm gá chi tiết lên máý, toàn bộ việc gia công tiếp theo và tháo chi tiết ra khỏi máy. Nguyên công là yếu tố cơ bản khi nghiên cứu, lập kế hoạch và tính toán giá thành của qui trinh công nghệ gia công chi tiết hoặc lắp ráp máy. Một nguyên công có thể qua một hoặc nhiều lần gá.
Gá
Gá là một phần của nguyên công được hoàn thành trong một lần gá đặt chi tiết.
Vị trí
Vị trí cũng là một phần của nguyên công được xác định bởi một vị trí tương quan giữa chi tiết (cùng với đồ gá) và máy hoặc giữa chi tiết (cùng với đồ gá) và dao cắt. Một nguyên công có thế có một hoặc nhiều bước.
Bước
Bước cũng là một phần của nguyên công để gia công một bề mặt (hoặc một tập hợp bề mặt), sử dụng một dao (hay một nhóm dao), đồng thời chế độ làm việc của máy duy trì không đổi (số vòng quay, lượng chạy dao và chiều sâu cắt). Nếu thay đổi một trong số những yếu tố trên thì ta sẽ có một bước khác. Nếu gia công nhiều bề mặt cùng lúc (ví dụ: phay bằng tổ hợp dao phay) thì một buớc như vậy gọi là bước phức tạp.
Đường chuyển dao
Đường chuyển dao là một phần của bước để hớt đi một lớp vật liệu mà không phải thay đổi việc điều chỉnh máy (cùng chế độ cắt và cùng một dao). Một bước có thể có nhiều đường chuyển dao như nhau kế tiếp nhau. Ví dụ: khi phay thô một mặt phẳng với lượng du lớn, ta có thể thực hiện hai hoặc nhiều đường chuyển dao (có cùng chiều sâu cắt, lượng chạy dao phút và số vòng quay của dao).
Bước phụ
Bước phụ là một phần của nguyên công bao gồm các hoạt động của con người và (hoặc) của máy, không trực tiếp làm thay đổi hình dạng, kích thước và chất lượng bề mặt, nhưng rất cần để hoàn thành một bước công nghệ (vi du: gá chi tiết, kẹp dao trên trục, thay dao, đưa dao vào, lùi dao ra, v. v..).
Chu kỳ nguyên công công nghệ
Chu kỳ nguyên công công nghệ là khoảng thời gian từ lúc bắt đầu đến khi kết thúc một nguyên công lặp lại có tính chất chu kỳ không phu thuộc vào số lượng chi tiết gia công.
Nhịp sản xuất
Nhịp sản xuất là khoảng thời gian trong đó một loại sản phẩm nhất định được chế tạo ra (cùng kiểu kích thước và cách thực hiện). Ở đây sån phẩm được xem là một loại chi tiết hoặc tập hợp nhiều loại chi tiết được chế tạo tại xí nghiệp.